Πέμπτη 18 Μαρτίου 2004

Έτοιμη η συσκευή που θα αναζητήσει ενδείξεις ζωής στον Αρη το 2009


Μια συσκευή για την ανίχνευση οργανικών ενώσεων, η οποία κανονικά έχει το μέγεθος τραπεζιού, σμικρύνθηκε σε διαστάσεις πιστωτικής κάρτας, προκειμένου να σταλεί στον Αρη και να εξακριβώσει αν ο πλανήτης φιλοξενούσε κάποτε ζωντανούς οργανισμούς.

Όπως αναφέρει το Nature.com, το τσιπ ανίχνευσης αμινοξέων θα μπρορούσε να χρησιμοποιηθεί στις αποστολές που προγραμματίζουν για το 2009 η NASA και η ESA (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος). Το αμερικανικό σκάφος, βάρους ενός τόνου, θα περιλαμβάνει μια συσκευή βάρους εννέα κιλών η οποία θα ανιχνεύει άλλες οργανικές ενώσεις.

Τα αμινοξέα, τα δομικά συστατικά από τα οποία αποτελούνται οι πρωτεΐνες, θεωρούνται τα καλύτερα βιοδηλωτικά ίχνη: «Τα αμινοξέα είναι τα καλύτερα μόρια αν θέλει κανείς να αναζητήσει ενδείξεις ζωής που υπήρξε πριν από πολύ καιρό. Σε αντίθεση με το DNA, μπορούν να διατηρηθούν αμετάβλητα για δεκάδες χιλιάδες χρόνια στον Αρη» εξηγεί η Αλισον Σκέλει, χημικός του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεΐ και μέλος της ομάδας που ανέπτυξε το τσιπ.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι τα αμινοξέα μπορούν να δημιουργηθούν αυθόρμητα στη φύση και η παρουσία τους δεν αποδεικνύει την δραστηριότητα ζωντανών οργανισμών. Όμως όλα τα γνωστά είδη ζωής χρησιμοποιούν αποκλειστικά τη μία από τις δύο μορφές στις οποίες απαντώνται τα αμινοξέα.

Όλα τα αμινοξέα υπάρχουν σε χειρομορφικά ισομερή, μόρια ίδιας χημικής σύστασης τα οποία παρουσιάζουν συμμετρία, όπως ένα αντικείμενο και το είδωλό του στον καθρέπτη. Οι ζωντανοί οργανισμοί χρησιμοποιούν μόνο τα L-αμινοξέα (τα «αριστερόστροφα» ισομερή), ενώ τα D-αμινοξέα παράγονται μόνο από μη βιολογικές αντιδράσεις.

Το τσιπ της Δρ Σκέλει, με μήκος δέκα εκατοστά και πάχος τέσσερα χιλιοστά, όχι μόνο ανιχνεύει αμινοξέα, αλλά υπολογίζει και την αναλογία των χειρομορφικών ισοτόπων. Αν η συγκέντωση των L-αμινοξέων στο έδαφος είναι υψηλότερη από τη συγκέντρωση των D-αμινοξέων σε μεγάλο μέρος του πλανήτη, οι επιστήμονες μπορούν να είναι σχεδόν βέβαιοι ότι ο Κόκκινος Πλανήτης κάποτε φιλοξενούσε ζωή.

Ενδείξεις ζωής επρόκειτο να αναζητήσει στον Αρη και η ευρωπαϊκή διερευνητική συσκευή Beagle, η οποία όμως συνετρίβη στον Αρη ανήμερα τα περσινά Χριστούγεννα.

Τα σκάφη Viking της NASA είχαν προσπαθήσει να ανιχνεύσουν βιοδηλωτικά ίχνη το 1976, αλλά δεν εντόπισαν τίποτα, ίσως επειδή οι ανιχνευτές τους δεν είναι αρκετά ευαίσθητοι. Το τσιπ της ομάδας του Μπέρκλεϊ είναι τουλάχιστον 1.000 φορές πιο ευαίσθητο.

Η συσκευή παρουσιάστηκε στο συνέδριο νανοτεχνολογίας Micro που πραγματοποιήθηκε στη Γκασκόβη.




ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου