Πέμπτη 14 Ιανουαρίου 2010

Φασματική ανάλυση εξωπλανήτη ανοίγει το δρόμο για την αναζήτηση εξωγήινων


Ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο που λειτουργεί στη Χιλή κατέγραψε για πρώτη φορά τη «χημική υπογραφή» ενός πλανήτη εκτός του Ηλιακού Συστήματος, ένα επίτευγμα που ανοίγει το δρόμο για την ανίχνευση εξωγήινων οικοσυστημάτων από τη Γη.

Το φάσμα ενός αστρονομικού σώματος (δηλαδή η ένταση της ακτινοβολίας του στα επιμέρους μήκη κύματος) «λειτουργεί ως αποτύπωμα, καθώς προσφέρει βασικές πληροφορίες για τα χημικά στοιχεία στην ατμόσφαιρά του» εξηγεί ο Μάρκους Γιάνσον, μέλος της ερευνητικής ομάδας που υπογράφει την εντυπωσιακή έρευνα.

«Με τις πληροφορίες αυτές, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα πώς σχηματίστηκε ο πλανήτης, και, στο μέλλον, θα μπορούσαμε ακόμα και να βρούμε χαρακτηριστικές ενδείξεις για την ύπαρξη ζωής» είπε. Αυτό θα μπορούσε να γίνει στο μέλλον με τηλεσκόπια που ανιχνεύουν, για παράδειγμα, τη φασματική υπογραφή της χλωροφύλλης.

Στην προκειμένη περίπτωση, οι αστρονόμοι του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητήριου (ESO) εξέτασαν τον μεσαίο από τους τρεις πλανήτες που είχαν εντοπιστεί γύρω από το άστρο HR 8799 (ένθετη αριστερά), το οποίο έχει μάζα μιάμιση φορά μεγαλύτερη του Ήλιου και βρίσκεται σε απόσταση 130 ετών φωτός.

Ο πλανήτης έχει μάζα αρκετά μεγαλύτερη από του Δία και πιθανότατα αποτελείται κι αυτός από αέρια.

Ο υπέρυθρος αισθητήρας του τηλεσκοπίου μπόρεσε να καταγράψει το πρώτο άμεσο δείγμα ακτινοβολίας ενός εξωπλανήτη -παρόμοιες αναλύσεις στο παρελθόν ήταν μόνο έμμεσες.

Για να πετύχουν τον άθλο, η διεθνής ερευνητική ομάδα μέτρησε το φάσμα του άστρου δύο φορές -όταν ο εξωπλανήτης περνούσε ακριβώς από μπροστά του, και ξανά όταν εξαφανιζόταν πίσω του. Η φασματική υπογραφή του ίδιου του πλανήτη υπολογίστηκε στη συνέχεια «αφαιρώντας» το ένα φάσμα από το άλλο.

Η νέα αυτή μέθοδος απαιτεί εξαιρετική ακρίβεια και δεν μπορεί να εφαρμοστεί για όλα τα άστρα, αφού ο προσανατολισμός τους σε σχέση με τη Γη συνήθως δεν είναι κατάλληλος.

«Είναι σαν να προσπαθείς να βρεις από τι αποτελείται ένα κερί, παρατηρώντας το από απόσταση δύο χιλιομέτρων ενώ βρίσκεται δίπλα σε μια εκτυφλωτική λάμπα των 300 Watt» σχολίασε ο Δρ Γιάνσον.

Η μελέτη δημοσιεύεται στο Astrophysical Journal.




ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου