Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2011

Ο πύργος της Βαβέλ παραμένει διαχρονικός...


Γράφει ο Βαγγέλης Πασιάς


Όλοι οι μύθοι, από όποια θρησκεία και αν προέρχονται, αποτελούν ιστορίες αλληγορικές που προσπαθούν να εξηγήσουν κάποιο διαχρονικό νόημα. Σχεδόν σε όλες τις θρησκείες, πολυθεϊστικές και μονοθεϊστικές, οι μύθοι μοιάζουν να αναπαράγονται λίγο έως πολύ αυτούσιοι σε κάθε κοινωνία. Τη συμβολή των διαχρονικών νοημάτων των μύθων έχουν υποστηρίξει πολλοί. Ανάμεσα σε αυτούς είναι και ο Γάλλος καλλιτέχνης, Jean Cocteau (1889-1963), καθώς υποστήριξε πως «η ιστορία με το πέρασμα του χρόνου διαστρεβλώνεται, ενώ ο μύθος εξελίσσεται στο σημείο που γίνεται πραγματικότητα».

Ένας, λοιπόν, από αυτούς τους μύθους είναι και η βιβλική παράδοση της κατασκευής του πύργου της Βαβέλ. Οι απόγονοι του Νώε ήθελαν να κατασκευάσουν έναν πύργο που θα φτάσει μέχρι τον ουρανό για να έχουν ένα μεγάλο ενιαίο πολιτικό κέντρο, απ’ όπου ο έλεγχος του κόσμου θα είναι ευκολότερος. Επιστρατεύτηκαν πάρα πολλοί εργάτες για την οικοδόμηση αυτής της τεράστιας κατασκευής. Εξαιτίας της αλαζονείας των ανθρώπων ώστε να φτάσουν στον ουρανό, ο θεός σύγχυσε την επικοινωνία των εργατών μεταξύ τους μπερδεύοντας τις γλώσσες των ανθρώπων, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να επιτευχθεί το σχέδιο τους.

Και ερχόμαστε στο σήμερα... Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τον πύργο της Βαβέλ με τις αυτοκρατορίες που έχουμε δει στο ιστορικό παρελθόν, καθώς καμία δεν μπόρεσε να διαρκέσει έως σήμερα, καθώς καταστράφηκαν στην αλαζονεία της επέκτασής τους και στον σκοπό της κυριαρχίας ολοένα και ευρύτερου ανθρωπογεωγραφικού εύρους. Τους τελευταίους δύο αιώνες έχουμε χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων «αυτοκρατοριών». Ο Χίτλερ προσπάθησε να δημιουργήσει μία αυτοκρατορία με κέντρο τη σκληρή βιομηχανική Γερμανία και έκανε επεκτατικούς πολέμους (Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος) σε όλη την Ευρώπη, φτάνοντας μέχρι τη Ρωσία. Απέβλεπε τόσο στην εδαφική κατοχή όσο και στην οικονομική εκμετάλλευση των περιοχών για το συμφέρον της Γερμανίας. Ωστόσο, το «οικοδόμημά» του κατέρρευσε με τη σθεναρή αντίσταση στην Ελλάδα και την οργανωμένη αντεπίθεση των Συμμάχων. Ένας πρωιμότερος πύργος της Βαβέλ είναι η ομοσπονδιακή δημοκρατία της Αμερικής, όπου τα μικρά κρατίδια της νέας ηπείρου ενώθηκαν κάτω από ένα ενιαίο σύνταγμα. Η Αμερικάνικη κυβέρνηση, κατά τις περιόδους που ακολούθησαν μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, εκμεταλλεύτηκε το κενό και την πολιτική, οικονομική και, συνεπώς, κοινωνική κρίση των χωρών της Ευρώπης ώστε να αναπτύξει την κυριαρχία της υπερατλαντικά προς ανατολάς με σκοπό να φτάσει ως την πηγή του μαύρου χρυσού, την περιοχή της Μέσης Ανατολής. Για να το πετύχει αυτό, όμως, συνεισέφερε οικονομική βοήθεια στις χώρες που επλήγησαν από το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, όπως την Ελλάδα. Προώθησε τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης των χωρών της ευρωπαϊκής ηπείρου. Αρχικά, σχηματίστηκε η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) το 1951 και επτά χρόνια αργότερα δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε την 1η Νοεμβρίου του 1993 ενώ η Ελλάδα έχει ήδη εισχωρήσει στην ΕΟΚ από το 1981. Από το 2001, η Ελλάδα «υιοθετεί» το ενιαίο νόμισμα του ευρώ, ενώ το 2004 υπογράφτηκε το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, το οποίο δεν επικυρώθηκε ποτέ πλήρως.


Επομένως, ο πύργος που χτίζεται στο ευρωπαϊκό έδαφος εδώ και μισό περίπου αιώνα δεν είναι τίποτε περισσότερο από τον πύργο της Αμερικής, καθώς ο ευρωπαϊκός πύργος κτίζεται με αμερικάνικα πρότυπα και με την αμερικάνικη συνδρομή. Η σύγχυση των γλωσσών έχει έρθει τόσο με την οικονομική κρίση όσο και με την κοινωνική και πολιτισμική κρίση, καθώς υπάρχει η τάση της σταδιακής εξαφάνισης των τοπικών-εθνικών πολιτισμικών στοιχείων κάτω από έναν «εξιδανικευμένο» ενιαίο πολιτισμό με κοινά πολιτισμικά στοιχεία ανά χώρα, αλλά και με την κοινή πολιτική (π.χ.κοινό σύνταγμα για όλες τις χώρες της Ε.Ε.). Αυτή η σύγχυση θα οδηγήσει στην καταστροφή αυτού του πύργου, αργά ή γρήγορα. Οι εκάστοτε μάστοροι (κυβερνήσεις) που συμμετέχουν στην κατασκευή του πύργου έχουν τους εργάτες τους (λαός) στην υποτέλειά τους.Όσο και αν θεωρούν και θέλουν να τους ελέγξουν, η σύγχυση των εργατών θα είναι ανεξέλεγκτη με μονόδρομο την καταστροφή σημαντικού μέρους του πύργου (διάλυση της Ε.Ε.) και, συνεπώς, της καταστροφής του πύργου ολοκληρωτικά. Η θεϊκή δύναμη της ελευθερίας που κατέχει κάθε άνθρωπος που βρίσκεται υπό ζυγό δίνει τροφή για επανάσταση εναντίον των δυναστών. Όπως είπε και ο Martin Luther King (1929-1968) «Η ελευθερία δεν δίνεται ποτέ εθελοντικά από τον καταπιεστή. Πρέπει να κατακτηθεί από τον καταπιεζόμενο.», πράγμα το οποίο γίνεται ολοένα και πιο επιτακτικό στις μέρες μας.«Ελευθερία», έλεγε ο Jean-Paul Sartre, ο διάσημος Γάλλος φιλόσοφος (1905-1980), «δεν είναι αυτό που κάνεις, αλλά αυτό που κάνεις μετά από αυτό που σου κάνουν.»

Γι’ αυτό, οι μύθοι, οι οποίοι περνούν από γενιά σε γενιά, μεταφέρουν διαχρονικά νοήματα, τα οποία ερμηνεύονται με τις εκάστοτε συνθήκες από εποχή σε εποχή, ειδικά σε μια εποχή με έντονη κοινωνική κρίση παγκοσμίως, η οποία στηρίζεται στη μάχη της παγκοσμιοποίησης και ενοποίησης του κόσμου.





ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου